Thomas Moore (28 /5 /1779 – 25 /2 /1852) – nhà thơ, nhạc sĩ, nhà kinh tế Ireland.
Tiểu sử:
Thomas Moore sinh ở Dublin, Ireland trong một gia đình buôn bán nhỏ theo đạo Tin lành. Tốt nghiệp trường Trinity College năm 1798 ở Dublin. Năm 1799 Moore sang London. Năm 1800 in bản dịch thơ Anacreon, tập thơ “Poems by the late Thomas Little (Thơ của Thomas Little đã quá cố) và trở thành một người nổi tiếng. Năm 1803 Moore sang làm việc ở đảo Bermuda, từ đó ông đi sang Canada và Mỹ. Sau đó ông trở về Anh và năm 1807 in Irish Melodies (Những giai điệu Ireland). Năm 1815 ông in tác phẩm lớn nhất của mình Lalla Rookh – là tác phẩm được coi là sánh ngang hàng với những trường ca về phương Đông của Lord Byron, cũng là một người bạn thân thiết của Moore. Lalla Rookh được dịch sang tiếng Ba Tư và được người Ba Tư gọi là “một thiên sử thi vĩ đại”.
Trong những tác phẩm bằng văn xuôi của ông, đáng kể nhất là The Letters and Journals of Lord Byron (Thư từ và nhật ký của Lord Byron, 1830). Moore thể hiện những quan điểm kinh tế của mình trong tập thơ Cash, Corn and Catholics (Tiền, gạo và những tín đồ công giáo, 1828), được coi là một trong 100 nhà kinh tế vĩ đại. Ông mất ở Wiltshire, Anh. Thơ của Thomas Moore được dịch ra nhiều thứ tiếng, thời gian gần đây được dịch nhiều sang tiếng Việt.
Tác phẩm:
-Poems by the late Thomas Little (Thơ của Thomas Little đã quá cố, 1800)
-Irish Melodies (Những giai điệu Ireland, 1807), thơ
-Lalla Rookh,1815, trường ca sử thi
-The Letters and Journals of Lord Byron (Thư từ và nhật ký của Lord Byron, 1830).
-Cash, Corn and Catholics (Tiền, gạo và những tín đồ công giáo, 1828), thơ
-History of Ireland (Lịch sử Ireland, 1827), văn xuôi.
NHỚ MẸ HIỀN TỔ QUỐC
(Remember Thee!)
Đến một ngày con tim chưa ngừng đập
Tôi không thể quên mẹ hiền tổ quốc
Trong ngày đau thương, tăm tối, bão giông
Tổ quốc thân yêu, Người đẹp vô cùng!
Nếu mai này Người hùng mạnh, tự do
Biển dâng ngọc và mặt đất dâng hoa
Tôi ngẩng cao đầu với niềm hạnh phúc
Nhưng chẳng yêu Người hơn lúc này được.
Không, máu tổ quốc đang chảy dưới gông cùm
Mẹ càng yêu hơn, mẹ của chúng con
Những trái tim như bầy chim lìa tổ
Uống tình yêu từ nỗi đau của mẹ.
NẾU EM LÀ NGƯỜI TÌNH
(If thou'lt be mine)
Nếu em là người tình thì muôn báu vật
Của biển, đất, trời xin đặt dưới chân em
Và tất cả những gì tươi đẹp nhất:
Những giai điệu ngọt ngào, những hy vọng dịu êm
Đều của ta – nếu em là người tình!
Đường ta về muôn loài hoa sẽ nở
Suối sẽ reo vang khúc nhạc thần tiên
Cõi tình yêu những vì sao rực rỡ
Mặt đất này như một giấc mơ xinh
Trong mắt ta – nếu em là người tình!
Bao ý nghĩ trong mạch nguồn ẩn khuất
Như dòng sông bắt ngọn tự trời xanh
Trong tim ta sẽ giữ miền hạnh phúc
Được tắm bằng dòng suối nước long lanh
Mãi trong xanh – nếu em là người tình!
Những điều này được tạo bởi Yêu Thương
Cho tất cả những ai hằng mơ ước
Và ông Trời sẽ dựng chốn thiên đường
Trên mặt đất, nơi có niềm hạnh phúc
Cùng đắp xây – nếu em là người tình!
(Remember Thee!)
Đến một ngày con tim chưa ngừng đập
Tôi không thể quên mẹ hiền tổ quốc
Trong ngày đau thương, tăm tối, bão giông
Tổ quốc thân yêu, Người đẹp vô cùng!
Nếu mai này Người hùng mạnh, tự do
Biển dâng ngọc và mặt đất dâng hoa
Tôi ngẩng cao đầu với niềm hạnh phúc
Nhưng chẳng yêu Người hơn lúc này được.
Không, máu tổ quốc đang chảy dưới gông cùm
Mẹ càng yêu hơn, mẹ của chúng con
Những trái tim như bầy chim lìa tổ
Uống tình yêu từ nỗi đau của mẹ.
NẾU EM LÀ NGƯỜI TÌNH
(If thou'lt be mine)
Nếu em là người tình thì muôn báu vật
Của biển, đất, trời xin đặt dưới chân em
Và tất cả những gì tươi đẹp nhất:
Những giai điệu ngọt ngào, những hy vọng dịu êm
Đều của ta – nếu em là người tình!
Đường ta về muôn loài hoa sẽ nở
Suối sẽ reo vang khúc nhạc thần tiên
Cõi tình yêu những vì sao rực rỡ
Mặt đất này như một giấc mơ xinh
Trong mắt ta – nếu em là người tình!
Bao ý nghĩ trong mạch nguồn ẩn khuất
Như dòng sông bắt ngọn tự trời xanh
Trong tim ta sẽ giữ miền hạnh phúc
Được tắm bằng dòng suối nước long lanh
Mãi trong xanh – nếu em là người tình!
Những điều này được tạo bởi Yêu Thương
Cho tất cả những ai hằng mơ ước
Và ông Trời sẽ dựng chốn thiên đường
Trên mặt đất, nơi có niềm hạnh phúc
Cùng đắp xây – nếu em là người tình!
TÌNH ĐÃ CHẾT TRONG TA
(Fare thee well, thou lovely one! - Dân ca Sicily)
Thôi vĩnh biệt! Cho dù em vẫn đẹp
Nhưng tình yêu không trở lại bao giờ
Hồn hoang vu, lòng chân thành đã khép
Có nghĩa là tình đã chết trong ta.
Dù lời em ngọt ngào như đường mật
Đâu dễ gì quyến rũ được lòng anh
Nhưng đôi mắt vẫn nhìn anh chân thật
Biết làm sao không tin được cho đành!
Nhưng mà thôi, bây giờ, xin vĩnh biệt!
Em dù xinh nhưng chẳng của ngày xưa
Hồn hoang vu lòng chân thành đã khép
Tình ngọt ngào, tình đã chết trong ta.
Đôi mắt em như ngôi sao không đổi
Giữa trời xanh vẫn nhấp nháy gọi mời
Đôi má hồng kia dường như vẫn đợi
Chuyển màu hồng thành trắng, bạc như vôi.
Chỉ con tim em bây giờ phụ bạc
Cứ nói những lời gian dối không thôi
Tình vẫn sống ở một nơi nào khác
Nhưng trong tim, than ôi, đã chết rồi!
Nên em ạ, bây giờ, xin vĩnh biệt!
Em dù xinh nhưng chẳng của ngày xưa
Hồn hoang vu, lòng chân thành đã khép
Tình ngọt ngào giờ đã chết trong ta.
(Fare thee well, thou lovely one! - Dân ca Sicily)
Thôi vĩnh biệt! Cho dù em vẫn đẹp
Nhưng tình yêu không trở lại bao giờ
Hồn hoang vu, lòng chân thành đã khép
Có nghĩa là tình đã chết trong ta.
Dù lời em ngọt ngào như đường mật
Đâu dễ gì quyến rũ được lòng anh
Nhưng đôi mắt vẫn nhìn anh chân thật
Biết làm sao không tin được cho đành!
Nhưng mà thôi, bây giờ, xin vĩnh biệt!
Em dù xinh nhưng chẳng của ngày xưa
Hồn hoang vu lòng chân thành đã khép
Tình ngọt ngào, tình đã chết trong ta.
Đôi mắt em như ngôi sao không đổi
Giữa trời xanh vẫn nhấp nháy gọi mời
Đôi má hồng kia dường như vẫn đợi
Chuyển màu hồng thành trắng, bạc như vôi.
Chỉ con tim em bây giờ phụ bạc
Cứ nói những lời gian dối không thôi
Tình vẫn sống ở một nơi nào khác
Nhưng trong tim, than ôi, đã chết rồi!
Nên em ạ, bây giờ, xin vĩnh biệt!
Em dù xinh nhưng chẳng của ngày xưa
Hồn hoang vu, lòng chân thành đã khép
Tình ngọt ngào giờ đã chết trong ta.
HÃY NGỦ ĐI EM
(Go, Now, And Dream - Dân ca Sicily)
Thôi hãy ngủ đi em và hãy mơ
Về niềm vui không còn nữa bao giờ.
Trên môi ta muôn đời còn vị đắng
Hạnh phúc mong manh, tình không bền vững.
Thôi hãy ngủ đi em!
ánh trăng thanh lại tỏa sáng diệu kỳ
Trên đường về lấp lánh buổi chia ly
Nhưng ánh trăng của ngày ta gặp gỡ
Trong mắt em giờ đây không về nữa.
Thôi hãy ngủ đi em!
TÌNH ĐÃ BAY XA
(Thou lovest no more)
Nỗi đau em, than ôi, giờ nhắc mãi
Sự thật kia đừng che dưới sương mờ
Con tim giá băng, thề nguyền xưa đã đổi
Tình đã xa – tình giờ đã bay xa.
Đôi mắt anh vẫn nhìn em chân thật
Nhưng nụ cười đã khác nụ cười xưa
Vòng tay anh dù ôm vào siết chặt
Nhưng đã khác rồi – tình đã bay xa.
Em như người ngủ say trong giấc mộng
Điều dối gian em chẳng muốn nhìn ra
Nhưng than ôi! Bây giờ em thất vọng
Tất cả rõ ràng – tình đã bay xa.
Hỡi những kẻ đã về nơi chín suối
Những yêu thương, hờn dỗi của ngày qua
Hãy quay về đây dỗ dành, an ủi
Và trả cho em tình đã bay xa.
CHỈ TÌNH YÊU
(Love alone)
Nếu em muốn đôi mắt say vẻ đẹp
Thì đầu tiên hãy chinh phục con tim
Đẹp không yêu, đẹp cũng bằng vô ích
Chỉ tình yêu cho nét đẹp thần tiên.
Em bây giờ như bông hoa kiêu hãnh
Nhưng sẽ ra sao nếu thiếu ánh mặt trời?
Thiếu nữ không yêu như hoa hồng thiếu nắng
Chỉ tình yêu cho ánh sáng mà thôi.
Nhìn trong gương vẻ đẹp giờ rực rỡ
Nhưng thời gian tàn phá chẳng hề thương
Vẻ đẹp kia chỉ mãi còn gìn giữ
Trong mắt tình chứ đâu phải trong gương.
YÊU SAO BUỔI HOÀNG HÔN
(How dear to me the hour)
Đáng yêu sao vẻ đẹp buổi hoàng hôn
Trên biển lặng ánh mặt trời dần tắt
Khi giấc mơ xưa trỗi dậy trong hồn
Và nỗi nhớ em thì thào, khoan nhặt.
Tôi lặng buồn nhìn theo từng đợt sóng
Dội về tây chẳng vướng chút ưu phiền
Và thầm nghĩ giá mà con đường sáng
Sẽ đưa tôi về tận cuối trời Quên.
ĐIỀU KỲ DIỆU
(The wonder)
Ai cho tôi biết được có nơi nao
Người con gái yêu mà không gian dối
Để tôi bắt cả thiên hạ cúi chào
Và xin được quì xuống bằng đầu gối.
Tôi biết tìm đâu nơi ở của nàng
Ngôi nhà thần tiên có niềm hạnh phúc
Tôi sẽ tháng dài, ngày rộng lang thang
Tìm cho được, dù chỉ là ánh mắt.
Ơ nơi đâu người con gái khi yêu
Mà trong lòng không nói điều gian dối
Để cho tôi được từ sáng đến chiều
Ngắm đôi mắt của nàng không mệt mỏi.
Và tôi sẽ kêu ầm khắp thiên hạ
Tôi tin vào điều kỳ diệu từ nay
Bởi tạo ra người tuyệt vời như thế
Đến ông Trời cũng đành chịu bó tay!
TA GẶP GỠ CHÂN TÌNH
(So warmly we met - Dân ca Hungari)
Ta gặp gỡ ân cần rồi chia ly tình cảm
Chẳng biết điều gì trong đó ngọt ngào hơn
ánh mắt ngày gặp nhau vui như tia nắng
Nước mắt buổi chia ly lấp lánh nỗi buồn.
Ta gặp gỡ chân tình, chia tay nhau cũng thế
Vui và buồn đều chẳng chịu nhường nhau
Thần tình yêu hai con mắt như thể
Nước mắt, nụ cười hòa quyện vào nhau.
ánh bình minh của ngày đầu gặp gỡ
Đã tắt vào trong bóng tối xa bay
Đêm chia ly lại cháy bừng ngọn lửa
Chợt sáng lên như tia nắng ban ngày.
Ngày gặp gỡ hạnh phúc chẳng kéo dài
Bởi hạnh phúc lâu ngày không chịu ở
Nhưng chia ly để hy vọng ngày mai
Ta lại vui niềm vui ngày gặp gỡ.
LÝ LẼ
(An Argument)
(An Argument)
Anh thường nghe các linh mục nói rằng
Điều khát khao với lỗi lầm là một
Và ông trời sẽ thẳng tay trừng phạt
Điều khát khao giống như việc đã làm.
Nếu khát khao nguyền rủa anh và em
Nguyền rủa điều con tim này khao khát
Em cứ đến, ta hưởng niềm khoái lạc
Mà không sợ điều trừng phạt nhe em.
TIẾNG CHUÔNG CHIỀU
(The evening gun)
Còn nhớ chăng em yêu
Ngày chia tay trên bến
Cùng nghe tiếng chuông chiều
Ngắm hoàng hôn trên biển?
Tiếng vang trên sóng nước
Chạy ra tít mù khơi
Rồi dường như bất chợt
Tan ra giữa đất trời.
Giờ sau ngày làm việc
Lòng lại nhớ em yêu
Lại nhìn con sóng biếc
Lặng nghe tiếng chuông chiều.
Tiếng vang trên sóng nước
Nức nở quyện vào nhau
Anh khóc và muốn được
Chết theo tiếng chuông chiều.