Christina Georgina Rossetti (5 tháng 12 năm 1830 – 29 tháng 12 năm 1894) – là nữ nhà thơ
Anh gốc Ý, tác giả của những bài thơ lãng mạn, trữ tình mang đậm chất tôn giáo.
Trường ca Chợ Goblin và những
bài thơ khác (Goblin Market
and Other Poems), bài thơ tình Nhớ (Remember), Nào có ai thấy gió?
(Who has seen the wind?) là những tác phẩm nổi tiếng có sự ảnh hưởng sâu rộng
trong văn hóa đại chúng.
Tỉểu sử:
Christina Rossetti sinh ở London, là con út trong một gia đình có 4 người con. Cả ba người anh, chị của Christina đều là những nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình, họa sĩ nổi tiếng của nước Anh: Dante Gabriel Rossetti, William Michael Rossetti, và Maria Francesca Rossetti. Bố của họ là nhà thơ nhà phê bình, học giả người Ý, Gabriele Pasquale Giuseppe Rossetti di cư sang Anh năm 1824.
Christina Rossetti biết làm thơ từ năm 12 tuổi. Ngoài thơ trữ tình, lãng mạn bà còn làm thơ cho thiếu nhi và viết truyện. Nhiều tác phẩm của Christina được minh họa bằng những bức tranh của họa sĩ nổi tiếng, anh trai Dante Gabriel Rossetti.
Christina Rossetti mất vì bệnh ung thư ngày 29 tháng 12 năm 1894 và được mai táng tại nghĩa trang Highgate rất nổi tiếng ở London. Đầu thế kỷ XX với sự phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa hiện đại, người đời hầu như lãng quên thơ của bà và đến thập kỷ 70, thế kỷ XX, sự nổi tiếng của thơ bà mới quay trở lại. Hiện tại, các nhà phê bình văn học gọi Christina Rossetti là một gương mặt tiêu biểu của thơ ca Anh thời đại Victoria.
Thơ tình của Christina nói nhiều đến sự phù du của những khoái lạc tình yêu, về sức mạnh của tình yêu và sự thiếu hoàn hảo của nó, cuộc đời là sự hướng tới những đỉnh cao của tinh thần còn cái chết là sự tĩnh lặng, là sự biến dạng và hợp nhất với cái Vĩnh hằng. Thơ của bà giàu hình tượng và có một vẻ tự nhiên của ngôn ngữ thơ ca. Mặc dù chưa có nhiều bản dịch nhưng một số bài thơ hay và nổi tiếng, có sự ảnh hưởng sâu rộng trong văn hóa đại chúng của Christina Rossetti đã được dịch ra tiếng Việt.
Tác phẩm:
*Goblin Market and Other Poems (1862)
*The Prince's Progress and Other Poems (1866)
*Commonplace (1870)
*Sing-Song: a Nursery Rhyme Book (1872, 1893)[4]
*In the Bleak Midwinter (1872)
*A Pageant and Other Poems (1881)
*Verses (1893)
*New Poems (1895)
*Up-Hill (1887)
*Mona Innominata: Sonnets and Songs (1899)[5]
*Aloof
*Symbols[6]
*Cousin Kate (1879)
*In an Artist's Studio (1896)
*A Birthday (1861)
*Remember
Tỉểu sử:
Christina Rossetti sinh ở London, là con út trong một gia đình có 4 người con. Cả ba người anh, chị của Christina đều là những nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình, họa sĩ nổi tiếng của nước Anh: Dante Gabriel Rossetti, William Michael Rossetti, và Maria Francesca Rossetti. Bố của họ là nhà thơ nhà phê bình, học giả người Ý, Gabriele Pasquale Giuseppe Rossetti di cư sang Anh năm 1824.
Christina Rossetti biết làm thơ từ năm 12 tuổi. Ngoài thơ trữ tình, lãng mạn bà còn làm thơ cho thiếu nhi và viết truyện. Nhiều tác phẩm của Christina được minh họa bằng những bức tranh của họa sĩ nổi tiếng, anh trai Dante Gabriel Rossetti.
Christina Rossetti mất vì bệnh ung thư ngày 29 tháng 12 năm 1894 và được mai táng tại nghĩa trang Highgate rất nổi tiếng ở London. Đầu thế kỷ XX với sự phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa hiện đại, người đời hầu như lãng quên thơ của bà và đến thập kỷ 70, thế kỷ XX, sự nổi tiếng của thơ bà mới quay trở lại. Hiện tại, các nhà phê bình văn học gọi Christina Rossetti là một gương mặt tiêu biểu của thơ ca Anh thời đại Victoria.
Thơ tình của Christina nói nhiều đến sự phù du của những khoái lạc tình yêu, về sức mạnh của tình yêu và sự thiếu hoàn hảo của nó, cuộc đời là sự hướng tới những đỉnh cao của tinh thần còn cái chết là sự tĩnh lặng, là sự biến dạng và hợp nhất với cái Vĩnh hằng. Thơ của bà giàu hình tượng và có một vẻ tự nhiên của ngôn ngữ thơ ca. Mặc dù chưa có nhiều bản dịch nhưng một số bài thơ hay và nổi tiếng, có sự ảnh hưởng sâu rộng trong văn hóa đại chúng của Christina Rossetti đã được dịch ra tiếng Việt.
Tác phẩm:
*Goblin Market and Other Poems (1862)
*The Prince's Progress and Other Poems (1866)
*Commonplace (1870)
*Sing-Song: a Nursery Rhyme Book (1872, 1893)[4]
*In the Bleak Midwinter (1872)
*A Pageant and Other Poems (1881)
*Verses (1893)
*New Poems (1895)
*Up-Hill (1887)
*Mona Innominata: Sonnets and Songs (1899)[5]
*Aloof
*Symbols[6]
*Cousin Kate (1879)
*In an Artist's Studio (1896)
*A Birthday (1861)
*Remember
Một số bài thơ
NÀO CÓ AI THẤY GIÓ
Nào có ai thấy gió?
Nào có ai thấy gió?
Cả em và anh
Nhưng mà ta biết gió
Khi chiếc lá rung cành.
Nào có ai thấy gió?
Cả em và cả anh
Nhưng mà ta biết gió
Khi hàng cây cúi mình.
Who Has Seen the Wind?
Who has seen the wind?
Neither I nor you;
But when the leaves hang trembling
The wind is passing through.
Who has seen the wind?
Neither you nor I;
But when the trees bow down their heads
The wind is passing by.
NHỚ
Hãy nhớ em, khi em đã đi về
Xứ sở xa xăm, lặng im tê tái
Khi anh không còn giữ được bàn tay
Còn em đã không còn đường trở lại.
Rồi mai này anh hãy nhớ về em
Khi ngày tháng nối đuôi theo ngày tháng
Nhớ về em, nhưng anh sẽ không cần
Trong mê sảng đớn đau hay cầu nguyện.
Và ngay cả khi anh đà quên hẳn
Thì nhớ mà chớ cay đắng vì ai
Khi phân hủy rã rời, bóng đêm trùm xuống
Em vẫn còn một ao ước khôn nguôi:
Thà anh sẽ quên và nở nụ cười
Còn hơn nhớ mà bờ môi cay đắng.
Remember
Remember me when I am gone away,
Gone far away into the silent land;
When you can no more hold me by the hand,
Nor I half turn to go yet turning stay.
Remember me when no more day by day
You tell me of our future that you planned:
Only remember me; you understand
It will be late to counsel then or pray.
Yet if you should forget me for a while
And afterwards remember, do not grieve:
For if the darkness and corruption leave
A vestige of the thoughts that once I had,
Better by far you should forget and smile
Than that you should remember and be sad.
SAU KHI CHẾT
Màn buông xuống, sàn nhà lau rất sạch
Màu hồng tươi của cây cối trải đầy
Trên giường chỉ mình tôi và cái chết
Dây trường xuân trên cửa sổ lung lay.
Người cúi xuống, nghĩ rằng tôi đang ngủ
Không nghe gì, nhưng tôi vẫn nghe lời:
“Tội nghiệp bé con” rồi quay ra cửa
Trong lặng sâu tôi nghe tiếng thở dài.
Không động áo quan hay chạm bàn tay
Người cũng chẳng che cho tôi gương mặt
Chẳng kê cho tôi chiếc gối lên đầu.
Người chẳng yêu tôi khi tôi còn sống
Khi chết rồi người lại rủ lòng thương
Nước mắt ấm nồng khi tôi đà lạnh cóng.
After Death
The curtains were half drawn, the floor was swept
And strewn with rushes, rosemary and may
Lay thick upon the bed on which I lay,
Where through the lattice ivy-shadows crept.
He leaned above me, thinking that I slept
And could not hear him; but I heard him say:
'Poor child, poor child:' and as he turned away
Came a deep silence, and I knew he wept.
He did not touch the shroud, or raise the fold
That hid my face, or take my hand in his,
Or ruffle the smooth pillows for my head:
He did not love me living; but once dead
He pitied me; and very sweet it is
To know he still is warm though I am cold.
Nào có ai thấy gió?
Nào có ai thấy gió?
Cả em và anh
Nhưng mà ta biết gió
Khi chiếc lá rung cành.
Nào có ai thấy gió?
Cả em và cả anh
Nhưng mà ta biết gió
Khi hàng cây cúi mình.
Who Has Seen the Wind?
Who has seen the wind?
Neither I nor you;
But when the leaves hang trembling
The wind is passing through.
Who has seen the wind?
Neither you nor I;
But when the trees bow down their heads
The wind is passing by.
NHỚ
Hãy nhớ em, khi em đã đi về
Xứ sở xa xăm, lặng im tê tái
Khi anh không còn giữ được bàn tay
Còn em đã không còn đường trở lại.
Rồi mai này anh hãy nhớ về em
Khi ngày tháng nối đuôi theo ngày tháng
Nhớ về em, nhưng anh sẽ không cần
Trong mê sảng đớn đau hay cầu nguyện.
Và ngay cả khi anh đà quên hẳn
Thì nhớ mà chớ cay đắng vì ai
Khi phân hủy rã rời, bóng đêm trùm xuống
Em vẫn còn một ao ước khôn nguôi:
Thà anh sẽ quên và nở nụ cười
Còn hơn nhớ mà bờ môi cay đắng.
Remember
Remember me when I am gone away,
Gone far away into the silent land;
When you can no more hold me by the hand,
Nor I half turn to go yet turning stay.
Remember me when no more day by day
You tell me of our future that you planned:
Only remember me; you understand
It will be late to counsel then or pray.
Yet if you should forget me for a while
And afterwards remember, do not grieve:
For if the darkness and corruption leave
A vestige of the thoughts that once I had,
Better by far you should forget and smile
Than that you should remember and be sad.
SAU KHI CHẾT
Màn buông xuống, sàn nhà lau rất sạch
Màu hồng tươi của cây cối trải đầy
Trên giường chỉ mình tôi và cái chết
Dây trường xuân trên cửa sổ lung lay.
Người cúi xuống, nghĩ rằng tôi đang ngủ
Không nghe gì, nhưng tôi vẫn nghe lời:
“Tội nghiệp bé con” rồi quay ra cửa
Trong lặng sâu tôi nghe tiếng thở dài.
Không động áo quan hay chạm bàn tay
Người cũng chẳng che cho tôi gương mặt
Chẳng kê cho tôi chiếc gối lên đầu.
Người chẳng yêu tôi khi tôi còn sống
Khi chết rồi người lại rủ lòng thương
Nước mắt ấm nồng khi tôi đà lạnh cóng.
After Death
The curtains were half drawn, the floor was swept
And strewn with rushes, rosemary and may
Lay thick upon the bed on which I lay,
Where through the lattice ivy-shadows crept.
He leaned above me, thinking that I slept
And could not hear him; but I heard him say:
'Poor child, poor child:' and as he turned away
Came a deep silence, and I knew he wept.
He did not touch the shroud, or raise the fold
That hid my face, or take my hand in his,
Or ruffle the smooth pillows for my head:
He did not love me living; but once dead
He pitied me; and very sweet it is
To know he still is warm though I am cold.
MAI NÀY EM CHẾT
Mai này em chết, anh yêu thương
Đừng hát em nghe khúc ca buồn
Đừng trồng hoa hồng bên ngôi mộ
Đừng trồng cây bách tỏa bóng râm.
Hãy để trên mồ là cỏ xanh
Là cơn mưa rào, là giọt sương
Nếu anh còn nhớ, xin hãy nhớ
Nếu đã quên rồi, cứ việc quên.
Em sẽ chẳng còn thấy bóng đêm
Sẽ chẳng còn nghe tiếng mưa buồn
Em sẽ chẳng còn nghe tiếng hót
Của họa mi buồn bã đau thương.
Khi đã yên giấc giữa vĩnh hằng
Nơi chẳng bình minh, chẳng hoàng hôn
Có thể lại rồi, em sẽ nhớ
Và rồi có thể, để em quên.
When I am dead, my dearest
When I am dead, my dearest,
Sing no sad songs for me;
Plant thou no roses at my head,
Nor shady cypress tree:
Be the green grass above me
With showers and dewdrops wet;
And if thou wilt, remember,
And if thou wilt, forget.
I shall not see the shadows,
I shall not feel the rain;
I shall not hear the nightingale
Sing on, as if in pain:
And dreaming through the twilight
That doth not rise nor set,
Haply I may remember,
And haply may forget.
EM VẪN MONG NHỚ LẠI BUỔI BAN ĐẦU
Em vẫn mong nhớ lại buổi ban đầu
Giây phút đầu tiên cùng anh gặp gỡ
Trời hôm đó tối tăm hay sáng tỏ
Đông hay hè, em còn nhớ nữa đâu.
Cứ thế rồi ai có để ý nhìn
Em mù quáng đâu có nhìn thấy trước
Em dại dột, không biết cây tươi tốt
Và nở hoa sau rất nhiều tháng Năm.
Giá mà em có thể nhớ một điều
Ngày tiếp ngày! Cứ đi rồi cứ đến
Không dấu vết, rồi tan như tuyết trắng
Cứ ngõ như quá ít, lại quá nhiều.
Giá như bây giờ em nhớ cái lần
Tay khẽ chạm tay – chỉ có em và anh.
I wish I could remember that first day
I wish I could remember that first day,
First hour, first moment of your meeting me,
If bright or dim the season, it might be
Summer or Winter for aught I can say;
So unrecorded did it slip away,
So blind was I to see and to foresee,
So dull to mark the budding of my tree
That would not blossom yet for many a May.
If only I could recollect it, such
A day of days! I let it come and go
As traceless as a thaw of bygone snow;
It seemed to mean so little, meant so much;
If only now I could recall that touch,
First touch of hand in hand – Did one but know!
Mai này em chết, anh yêu thương
Đừng hát em nghe khúc ca buồn
Đừng trồng hoa hồng bên ngôi mộ
Đừng trồng cây bách tỏa bóng râm.
Hãy để trên mồ là cỏ xanh
Là cơn mưa rào, là giọt sương
Nếu anh còn nhớ, xin hãy nhớ
Nếu đã quên rồi, cứ việc quên.
Em sẽ chẳng còn thấy bóng đêm
Sẽ chẳng còn nghe tiếng mưa buồn
Em sẽ chẳng còn nghe tiếng hót
Của họa mi buồn bã đau thương.
Khi đã yên giấc giữa vĩnh hằng
Nơi chẳng bình minh, chẳng hoàng hôn
Có thể lại rồi, em sẽ nhớ
Và rồi có thể, để em quên.
When I am dead, my dearest
When I am dead, my dearest,
Sing no sad songs for me;
Plant thou no roses at my head,
Nor shady cypress tree:
Be the green grass above me
With showers and dewdrops wet;
And if thou wilt, remember,
And if thou wilt, forget.
I shall not see the shadows,
I shall not feel the rain;
I shall not hear the nightingale
Sing on, as if in pain:
And dreaming through the twilight
That doth not rise nor set,
Haply I may remember,
And haply may forget.
EM VẪN MONG NHỚ LẠI BUỔI BAN ĐẦU
Em vẫn mong nhớ lại buổi ban đầu
Giây phút đầu tiên cùng anh gặp gỡ
Trời hôm đó tối tăm hay sáng tỏ
Đông hay hè, em còn nhớ nữa đâu.
Cứ thế rồi ai có để ý nhìn
Em mù quáng đâu có nhìn thấy trước
Em dại dột, không biết cây tươi tốt
Và nở hoa sau rất nhiều tháng Năm.
Giá mà em có thể nhớ một điều
Ngày tiếp ngày! Cứ đi rồi cứ đến
Không dấu vết, rồi tan như tuyết trắng
Cứ ngõ như quá ít, lại quá nhiều.
Giá như bây giờ em nhớ cái lần
Tay khẽ chạm tay – chỉ có em và anh.
I wish I could remember that first day
I wish I could remember that first day,
First hour, first moment of your meeting me,
If bright or dim the season, it might be
Summer or Winter for aught I can say;
So unrecorded did it slip away,
So blind was I to see and to foresee,
So dull to mark the budding of my tree
That would not blossom yet for many a May.
If only I could recollect it, such
A day of days! I let it come and go
As traceless as a thaw of bygone snow;
It seemed to mean so little, meant so much;
If only now I could recall that touch,
First touch of hand in hand – Did one but know!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét